KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO
DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ
z WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO
W ROKU SZKOLNYM 2015/2016
Uczestnicy konkursu powinni wykazać się wiadomościami i umiejętnościami obejmującymi i poszerzającymi treści podstawy programowej kształcenia ogólnego, w części dotyczącej przedmiotu język polski na II etapie edukacyjnym, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół – załącznik Nr 2 (Dz.U.2012.977 ze zm.).
- Cele szczegółowe konkursu
– rozwijanie zainteresowań humanistycznych uczniów poprzez pogłębianie wiedzy
i umiejętności z zakresu języka polskiego w szkole podstawowej,
– zachęcanie do aktywności czytelniczej,
– rozwijanie zdolności do tworzenia własnych wypowiedzi pisemnych i do komunikowania sensów analizowanych tekstów,
– inspirowanie uczniów do twórczego i krytycznego myślenia,
– działanie na rzecz edukacji kulturalnej.
- Dopuszczone przyrządy i pomoce
Podczas etapu szkolnego dopuszczalne jest korzystanie ze słowników języka polskiego i wyrazów obcych.
- Rodzaj arkusza, typy zadań, uwagi
Na wszystkich etapach konkursu:
– uczniowie rozwiązują test, który składa się z różnych typów zadań otwartych (w tym z dłuższej wypowiedzi pisemnej) i zamkniętych,
– czas przeznaczony na rozwiązanie zadań wynosi 90 minut,
– maksymalna liczba punktów do uzyskania w teście – 50.
- Wymagania
Motyw przewodni
Tam, gdzie przygoda
Chodź ze mną…
A. Osiecka
- Etap szkolny
a) Wiadomości i umiejętności
Zadania konkursowe sprawdzają:
– wybrane zagadnienia z zakresu czytanych i słuchanych książek,
– wiadomości i umiejętności zawarte w wymaganiach określonych w podstawie programowej z języka polskiego na drugim etapie edukacyjnym,
– czytanie ze zrozumieniem różnych tekstów kultury przytoczonych w teście, także niebędących fragmentami pozycji konkursowych,
– umiejętności krytycznego i twórczego myślenia.
b) Literatura
– Hanna Ożogowska, Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek, audiobook,
– Edith Nesbit, Pociągi jadą do taty (książka znana także
pod tytułem Przygoda przyjeżdża pociągiem), Skrzat, 2009
- Etap rejonowy
a) Wiadomości i umiejętności
Zadania konkursowe sprawdzają:
– wybrane zagadnienia z zakresu czytanych książek i filmu,
– wiadomości i umiejętności zawarte w wymaganiach określonych w podstawie programowej z języka polskiego na drugim etapie edukacyjnym,
– czytanie ze zrozumieniem różnych tekstów kultury przytoczonych w teście, także niebędących fragmentami pozycji konkursowych,
– umiejętności krytycznego i twórczego myślenia,
– znajomość wydarzeń i postaci stanowiących kontekst historyczny dla obowiązujących na danym etapie tekstów konkursowych,
– posługiwanie się terminami służącymi do opisu i rozumienia tekstów konkursowych (przysłowie, narrator, powieść i jej rodzaje, akcja, wątek, animizacja, personifikacja) i innych tekstów kultury, które mogą zostać użyte w teście (przekazów ikonicznych, malarstwa, użytkowych, popularnonaukowych, publicystycznych, źródeł i tekstów historycznych),
– formułowanie wniosków, opinii, ocenianie faktów i wydarzeń, ujmowanie treści w związkach przyczynowo-skutkowych, rozpoznawanie i formułowanie intencji wypowiedzi,
– formułowanie uzasadnienia własnych postaw i poglądów, w tym redagowanie tekstu o charakterze argumentacyjnym,
– formułowanie wypowiedzi w formie pisemnej w zależności od adresata, roli, celu, inspirowanych rysunkiem, cytatem, wierszem,
– dokonywanie celowych operacji na tekście, np. streszczanie, przekształcanie mowy niezależnej na zależną i odwrotnie,
– redagowanie tekstów twórczych, także inspirowanych materiałem wskazanym w teście:
– opisu (miejsca, obrazu),
– wzbogaconego kompozycyjnie opowiadania, zuwzględnieniem opisu (także postaci), dialogu, kreowaniem nastroju,
– wywiadu,
– informacji prasowej,
– reklamy, instrukcji, kartki pocztowej, różnych form notatek,
– stosowanie i wyjaśnianie znaczeń synonimów, antonimów, homonimów; stosowanie frazeologii związanej z tematyką konkursu,
– posługiwanie się kategoriami czasu i przestrzeni (porządkowanie wydarzeń w kolejności chronologicznej, sytuowanie ich w przestrzeni, umieszczanie dat w przedziałach czasowych),
– posługiwanie się źródłami informacji, porządkowanie i selekcjonowanie ich, wyciąganie wniosków z ich porównywania, odczytywanie danychz map, tabel wykresów, schematów.
c) Literatura
– Edmund Niziurski, Niewiarygodne przygody Marka Piegusa – serial telewizyjny, reż. Mieczysław Waśkowski, TVP S.A.
– Joanna Chmielewska, Nawiedzony dom, Olesiejczuk, 2015
Uczestników obowiązuje również znajomość tekstów wymaganych w etapie I.
- Etap wojewódzki
a) Wiadomości i umiejętności
b) Zadania konkursowe sprawdzają:
– wybrane zagadnienia z zakresu czytanych lub słuchanych książek i filmu,
– wiadomości i umiejętności zawarte w wymaganiach określonych w podstawie programowej z języka polskiego na drugim etapie edukacyjnym,
– czytanie ze zrozumieniem różnych tekstów kultury przytoczonych w teście, także niebędących fragmentami pozycji konkursowych,
– umiejętności krytycznego i twórczego myślenia,
– znajomość pojęć, wydarzeń i postaci stanowiących kontekst historyczny dla obowiązujących na danym etapie tekstów konkursowych,
– posługiwanie się terminami służącymi do opisu i rozumienia tekstów konkursowych (przysłowie, narrator, narracja i jej rodzaje, powieść i jej rodzaje, fabuła, akcja, wątek, symbol, animizacja, personifikacja) i innych tekstów kultury, które mogą zostać użyte w teście (przekazów ikonicznych, malarstwa, użytkowych, popularnonaukowych, publicystycznych, źródeł i tekstów historycznych),
– formułowanie wniosków, opinii, ocenianie faktów i wydarzeń, ujmowanie treści w związkach przyczynowo-skutkowych, rozpoznawanie i formułowanie intencji wypowiedzi,
– formułowanie uzasadnienia własnych postaw i poglądów, w tym redagowanie tekstu o charakterze argumentacyjnym,
– formułowanie wypowiedzi w formie pisemnej w zależności od adresata, roli, celu, inspirowanych rysunkiem, cytatem, wierszem,
– dokonywanie celowych operacji na tekście, np. streszczanie, przekształcanie stylistyczne, przekształcanie mowy niezależnej na zależną i odwrotnie,
– redagowanie tekstów twórczych, także inspirowanych materiałem wskazanym w teście:
– opisu (miejsca, obrazu, sytuacji, przeżyć),
– wzbogaconego kompozycyjnie opowiadania, zuwzględnieniem opisu (także postaci), dialogu, z dynamizowaniem akcji (np. przy użyciu odpowiedniego słownictwa, krótkich zdań, równoważników zdań, nagromadzenia czasowników, przysłówków, z zastosowaniem czasu teraźniejszego w narracji), kreowaniem nastroju, budowaniem napięcia, retrospekcją,
– wywiadu,
– informacji prasowej,
– reklamy, zawiadomienia, instrukcji, kartki pocztowej, różnych form notatek,
– stosowanie i wyjaśnianie znaczeń synonimów, antonimów, homonimów, polisemii; stosowanie frazeologii związanej z tematyką konkursu,
– posługiwanie się kategoriami czasu i przestrzeni (porządkowanie wydarzeń w kolejności chronologicznej, sytuowanie ich w przestrzeni, umieszczanie dat w przedziałach czasowych),
– posługiwanie się źródłami informacji, porządkowanie i selekcjonowanie ich, wyciąganie wniosków z ich porównywania, odczytywanie danychz map, tabel wykresów, schematów.
c) Literatura
– Zbigniew Nienacki, Pan Samochodzik i templariusze, Siedmioróg, 2012
– Adam Bahdaj, Wakacje z duchami, Literatura, 2014
– Katarzyna Majgier, Tajemnice starego pałacu. Duch z Niewiadomic, Nasza Księgarnia, 2014
Uczestników obowiązuje również znajomość tekstów wymaganych w etapie I i II.
Uwaga! Miejsce i rok wydania podanych wyżej pozycji literackich i filmu mogą być inne.
Literatura pomocnicza:
Stanisław Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, STENTOR, 2003, str. 53 – 64
Grażyna Czetwertyńska, Myślenie krytyczne i twórcze, (dostępny w Internecie) http://lca.szkolazklasa.pl/125.xml