Utworzenie szkoły w Czerminie wiąże się ściśle z powstaniem w 1238r. kościoła pod wezwaniem Św. Klemensa. Wtedy to, ówczesny kanonik krakowski Michał, ufundował w tej miejscowości kościół. Wieś Czermin (Crimino) należała wcześniej do uposażenia klasztoru premonstrantek z Buska. O istnieniu parafii i kościoła św. Klemensa mówi w latach 1470-80 Jan Długosz.

U podstaw szkolnictwa parafialnego leżało rozporządzenie soboru laterańskiego IV z 1215r. polecające: […] ażeby nie tylko w każdym kościele katedralnym, lecz także w innych, których środki wystarczyć mogą, ustanowić nauczyciela zdolnego, który by kleryków tychże i innych kościołów uczył w miarę możności gramatyki i innych nauk.

Działalność szkoły parafialnej w Czerminie potwierdzają wiadomości z 1618 r. Zachowane protokoły świadczą o prowadzonych na przełomie XVI i  XVII w. w szkole wizytacji przez biskupów J. Radziwiłła, B. Maciejowskiego, P. Tyleckiego.

14 marca 1661r. Stanisław z Mrowina Mrowiński, miecznik ziemi przemyskiej i jego żona Jadwiga uczynili zapis, który stał się podstawą do ufundowania prepozytury w Czerminie. Z czynszu, który pochodził z tego zapisu korzystali uczniowie szkoły w Czerminie. Podstawą fundacji był czynsz roczny odkupczy wieczysty-700 złp od sumy kapitałowej 10 tyś. złp zapisanej na posiadłości fundatora.

Wydarzenia wieku XVIII przyczyniły się do upadku politycznego, kulturalnego i ekonomicznego kraju. Wydarzenia te negatywnie wpłynęły na rozwój szkolnictwa. W 1721r. jedynym sługą, pomocnikiem prepozytury kościoła w Czerminie był organista, który uczył młodzież we własnym domu. W ordynacji powizytacyjnej polecono proboszczowi, aby utrzymywał też kantora dla śpiewów w kościele. Wizytatorzy z lat 1721-1765 wspominają o działalności nauczycielskiej organisty kościoła w Czerminie.

W szkołach parafialnych Mieleckiego pracował dwuosobowy personel: kierownik szkoły- do niego należało kierowanie szkołą, uczenie, wyjaśnianie, kształcenie, oświecania uczniów, chłopców, młodzieńców stosownie do obowiązującego planu i programu nauczania oraz stosownie do swojego przygotowania zawodowego. Kantor troszczył się o należyte wyuczenie śpiewów kościelnych  śpiewanych podczas nabożeństw.

Niekiedy kierownicy szkoły byli zatrudniania do wykonywania zadań nie związanych z funkcjonowaniem szkoły, np. w 1608r. kierownik szkoły brał udział w spisywaniu mieszkańców parafii, gdy w Nowy Rok proboszcz odwiedzał domy. W 1721r. nauczycielem był organista.

W planach i programach szkół parafialnych Mieleckiego znalazły się; pisanie, czytanie, czyli nauki elementarne, wiadomości początkowe, gramatyka, literatura, śpiew kościelny.

Kadrze nauczycielskiej stawiano wysokie wymagania ; odpowiednie wykształcenie (np. w Akademii Krakowskiej), posłuszeństwo w kościele prepozytowi, poczciwe obyczaje i dbałość o dobre wychowanie młodzieży. Kierujący szkołą w 1602r. był wdowcem.

Z informacji z 1721r. wynika, że rektora szkoły utrzymywał proboszcz, że miał udział w obwencjach (dochodach kościelnych stałych) i akcydensach (dochodach kościelnych niestałych), np. za pracę przy spisywaniu mieszkańców parafii. Ówczesny organista pobierał 50 zł. czynszu, miał udział w trzeciej części  akcydensów i petyty (zbierana w okresie pożniwnym w snopkach zboża).

W okresie rozbiorów zdarzały się dłuższe przerwy w pracy spowodowane brakiem nauczycieli, nieuczęszczaniem dzieci do szkoły lub trudnościami w zebraniu funduszy na utrzymanie szkoły. Wtedy to Czermin należał do powiatu radomyskiego. Ponowne założenie szkoły to rok 1853, nauczycielem w roku 1859 był Leon Gruszczyński, a w 1864 Jan Kozak. Ówczesna szkoła trywialna ( powstała na bazie szkoły parafialnej, posiadała dwa oddziały- dwuletnią klasę elementarną i jednoroczną klasę pierwszą)) liczyła 96 uczniów, a niedzielna 100. Parafia Czermin liczyła 4 562 katolików, 375 ewangelików i 75 Żydów. W samym Czerminie było tylko 32 uczniów. Rok 1868 zamknął okres, w którym szkolnictwo podporządkowane było władzy kościelnej.

W końcu XIX w. nauczycielem szkoły ludowej w Czerminie był Franciszek Malczyński.

Nadzór nad szkołami powiatu mieleckiego objęła Rada Szkolna Okręgowa z siedzibą w Tarnowie. Ustawa z dnia 2 maja 1869r. powoływała publiczne szkoły ludowe. Ten akt prawny określał strukturę szkolnictwa, treści nauczania, metody i formy organizacyjne nauczania oraz środki dydaktyczne. Ustawa nakładała na gminy obowiązek utrzymywania  szkół z podatków bezpośrednich, opłacanych w gminie na rzecz szkoły. W większości gmin podatek okazywał się niewystarczający, wskutek czego powstawały ogromne zadłużenia.

W 1906r. zadłużenie gminy wobec 1-klasowej szkoły wynosiło w koronach: 448,76.

W okresie 24.09.-3.10.1914r. i 08.11.1914-11.05.1915r. w Czerminie trwała rosyjska inwazja i okupacja.

Po odzyskaniu niepodległości zmienił się system nauczania. Szkolny system zwany Jędrzejewiczowskim obowiązywał w latach 1932 – 1939 i wprowadzał 7-klasowe szkoły powszechne.

W szkole w Czerminie naukę prowadziło małżeństwo Franciszek i Maria Filipowscy. Przed II wojna światową szkoła była 7-klasową szkołą II stopnia.

9 IX 1939r. wojska niemieckie wkroczyły do Czermina i nauka została przerwana, aż do 1 XII 1939r. Po tym okresie władze niemieckie wezwały społeczeństwo do podjęcia normalnego toku pracy. Szkoła wznowiła działalność z takim samym składem nauczycieli jak przed wojną. Po zajęciu budynku przez wojska niemieckie nauka została przeniesiona do 2 pożydowskich domów. Po  zwolnieniu przez wojsko budynku Niemcy zorganizowali w nim naukę dla własnych dzieci. Początkowo władze niemieckie nie czyniły żadnych przeszkód, zabraniały jedynie nauczania geografii i historii. Szkoła borykała się z brakiem książek, pomocy naukowych a zimą z opałem. Wraz z sukcesami Niemcy z coraz większą wrogością odnosili się do tutejszej ludności. Taki stan rzeczy trwał do 3 marca 1942r., wtedy nastąpiło wysiedlenie całej ludności, a nauczycieli rozlokowano na równorzędnych stanowiskach w rożnych miejscowościach.

Nauka ponownie rozpoczęła się w kwietniu 1944r. Mszą Świętą. Z budynku szkoły pozostały jedynie mury. Nauka odbywała się tylko w jednej sali. Funkcję kierownika pełnił Lipecki.

( Powyższe informacje zostały zredagowane na podstawie:

1) „ Mielec. Dzieje miasta i regionu,T.1 pod redakcją Feliksa Kiryka, wyd. Krajowa Agencja Wydawnicza w Rzeszowie, 1984r.,

2) „ Mielec. Studia i materiały z dziejów miasta i regionu, T.2 pod redakcją Feliksa Kiryka, wyd. Krajowa Agencja Wydawnicza w Rzeszowie, 1988r.)

Budynek szkolny był bardzo zniszczony. Ale z powodu braku środków odbudowa i rozbudowa ciągnęła się do początków lat 60-tych.

• 

• 

Rozbudowa szkoły trwała w latach 1962/63.

Powstało wtedy nowe skrzydło z czterema salami lekcyjnymi i dwiema pracowniami w suterenach. Od 1 listopada 1961 roku do 31 stycznia 1962 roku w szkole działał Uniwersytet Powszechny dla Dorosłych, którego kierownikiem był Henryk Sieńko. W tym samym  okresie otwarto Szkołę Przysposobienia Rolniczego dla młodzieży. W jej ramach uczyło się 32 osoby w dwóch klasach. Szkoła ta podlegała kierownikowi Sieńko. Od 1964 roku szkoła w Czerminie funkcjonowała jako 7-klasowa. Od roku szkolnego 1965/66 dodana została klasa ósma, tym samym była to już ośmioletnia szkoła. W tamtym czasie na wyposażeniu szkoły był telewizor, radio, adapter z płytami, maszyna do szycia i biblioteka szkolna licząca 2500 woluminów. W 1973 roku szkoła stała się Zbiorczą Szkołą Gminną, do której uczęszczały dzieci z klas siódmych i ósmych z Ziempniowa i Brnia Osuchowskiego. Pierwszym dyrektorem Zbiorczej szkoły Gminnej był Władysław Krupa, kolejnymi Franciszek Załuski, Piotr Jan Kurdziel. Od czerwca 1984 roku trwała rozbudowa szkoły. W 1984 roku dyrektorem została Tamara Bąk. Od roku szkolnego 1987/8 stanowisko dyrektora objęła Jolanta Choma. W czerwcu 1984 roku rozpoczęła się rozbudowa szkoły. Kolejne segmenty oddawane były do użytku od 1 sierpnia 1988 roku do 15 września 1989 roku (sala gimnastyczna). 30 maja 1991 roku odbyło się uroczyste poświęcenie budynku szkolnego, którego dokonał ks. bp Władysław Bobowski. Zbiorcza Szkoła w Czerminie funkcjonowała do 1993 roku. Od 1 września 1997 roku dyrektorem został Stanisław Misiak. Od roku szkolnego 1999/2000 szkoła podzieliła się na Szkołę Podstawową, której dyrektorem  została Maria Ochab i Gimnazjum, którego dyrektorem został  Stanisław Misiak. W latach 2002-2004 dokonano gruntownego remontu budynku.

Opracowano na podstawie szkicu monograficznego „Gmina Czermin nad Wisłą”  Włodzimierza Gąsiewskiego

Od listopada 2009 r. trwała rozbudowa budynku szkolnego. We wrześniu 2011r. oddane zostało do użytku dobudowane drugie piętro. Uczą się tam klasy najmłodsze klasy I-III.

W obiekcie szkolnym funkcjonują trzy jednostki: szkoła podstawowa, gimnazjum ( z dyrektorami: mgr Stanisławem Misiakiem do 31.08.2007r., mgr Bogusławem Peretem do 31.12.2018r. i p.o. mgr Ryszardą Kryczką do 31.08. 2019r.) i przedszkole.

Do dyspozycji szkoły i gimnazjum jest 1 sala gimnastyczna, 21 sal lekcyjnych, w tym dwie pracownie komputerowe oraz 2 biblioteki mieszczące się w jednym pomieszczeniu. Do 2019r. przeprowadzono wiele remontów. Ze środków własnych gminy i Unii Europejskiej powstała pełnowymiarowa sala gimnastyczna, wielofunkcyjne boisko z zewnętrzną siłownią ( do wykorzystywania przede wszystkim przez młodzież szkolną i dorosłych mieszkańców ), plac zabaw dla przedszkola, z dostępem także dla społeczności lokalnej. Budynek przystosowano do korzystania przez osoby niepełnosprawne ( podjazdy zewnętrzne i wewnętrzne, toaletą i windą), wymieniono okna, wyremontowano łazienki uczniowskie, kotłownię węglową wymieniono na gazową oraz przeprowadzono renowację elewacji budynków szkolnych.

Do pracy w szkole podstawowej pozyskano pedagoga szkolnego – mgr Martę Klich i psychologa szkolnego – mgr Ewelinę Krawczyk. W ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego wielu nauczycieli pozyskało dodatkowe kwalifikacje: do pracy z dziećmi autystycznymi, oligofrenopedagogiki, terapii pedagogicznej z elementami socjoterapii, doradztwa zawodowego, logopedii, kierowników wycieczek i kierowników wypoczynku dzieci i młodzieży, bezpieczeństwa. 

Uczniowie klas IV corocznie zdają egzamin na kartę rowerową. Pedagog szkolny mgr Marta Klich zainicjowała nową formę wypoczynku połączoną z nauką tj. „ zieloną szkołę”. Od roku szkolnego 2016/2017 uczniowie uczestniczyli w kolejnych wyjazdach „ zielonej szkoły” do Władysławowa, Łekuka Małego na Mazurach i Międzyzdrojów. Kadrę opiekującą się uczniami tworzyli w kolejnych latach szkolnych: kierownik wyjazdu mgr Marta Klich, opiekunowie: mgr Joanna Bawoł, mgr Anna Kapinos, mgr Renata Ogorzałek, Małgorzata Leś, mgr Halina Wróbel, mgr Tomasz Latos i mgr Krzysztof Jagusiak. W szkole funkcjonuje jadalnia oraz świetlica szkolna. Uczniowie korzystają z dowozu organizowanego przez organ prowadzący oraz są wyposażani w bezpłatne podręczniki i materiały edukacyjne.

W wyniku reformy ustroju szkolnego zapoczątkowanego dniem 1 września 2017r. gimnazja ulegają stopniowej likwidacji. Proces likwidacji trwa trzy kolejne lata szkolne, zakończenie następuje 31.08.2019r. Transformację przeszła także szkoła podstawowa. Ówczesne prawo oświatowe zakładało, że dotychczasowa 6-letnia publiczna szkoła podstawowa prowadzona przez JST  z dniem 01. 09. 2017r. staje się 8-letnią szkołą podstawową. Od 01. 09. 2017r. uczniowie, nauczyciel i pracownicy dotychczasowej szkoły podstawowej stali się uczniami, nauczycielami i pracownikami 8-letniekj szkoły podstawowej. Proces przekształceniowy zakończył się 31 sierpnia 2019r. Nauczyciele gimnazjum i pozostali pracownicy niepedagogiczni znaleźli zatrudnienie w szkole podstawowej lub innych placówkach oświatowych. W tym też okresie kadencję Dyrektora Szkoły Podstawowej w Czerminie kończy mgr Maria Ochab. Uchwałą IX/2019 Rada Gminy w Czerminie z 30 kwietnia 2019r. powołuje Zespół Szkolno-Przedszkolny w Czerminie składający się ze Szkoły Podstawowej w Czerminie i Przedszkola Publicznego w Czerminie. W wyniku konkursu zorganizowanego przez samorząd terytorialny na 5-letnią kadencję Dyrektora ZS-P w Czerminie zostaje powołana mgr Anna Opałacz, na stanowiska zastępców mgr Bernadeta Wiącek-Szczęś i mgr Renata Borowiec. Od 1 września 2020r. skład kadry kierowniczej przedstawia się następująco: Dyrektor ZS-P w Czerminie mgr Anna Opałacz, Wicedyrektor ds. Szkoły Podstawowej w Czerminie mgr Renata Borowiec, Wicedyrektor ds. Publicznego Przedszkola w Czerminie mgr Marta Zięba. Sekretariat zespołu prowadzą p. Halina Klich i p. Iwona Drożdżowska. Od 1 września w szkole obowiązuje e-dziennik elektroniczny.

Od 13 marca 2020r. wprowadzono w Polsce pierwsze obostrzenia i reżim sanitarny związane z pandemią koronawirusa. Pierwszy lockdown dotyczył najpierw odwołania imprez masowych, zamknięcia szkół oraz instytucji kulturalnych. Potem został rozszerzony nawet na krótkotrwałe zamknięcie lasów. Nauczyciele prowadzili obowiązkowe zajęcia objęte podstawą programową oraz kontaktowali się z uczniami, rodzicami i dyrekcją szkoły poprzez nowoczesne systemy komunikacji internetowej prowadząc nauczanie zdalne. Szkolenia nauczycieli, konferencje pedagogiczne odbywały się w systemie on-line. Obecnie w Polsce mamy do czynienia z czwartą falą pandemii COVID -19.

Opracowania na podstawie dokumentacji szkolnej dokonała Maria Ochab

WAŻNIEJSZE WYDARZENIA:

1. W 1949r.powstał Komitet Rozbudowy Szkoły, który nadzorował remont i rozbudowę szkoły. Z braku środków i materiałów budowlanych rozbudowa trwała do 1963r.
2. W lipcu 1960r. wylała rzeka Breń, dzieci z Ziempniowa ewakuowano do szkoły w Czerminie.
3. W okresie od 1 XI 1960r. do 31.01.1962r. w tutejszej szkole działał Uniwersytet Powszechny dla Dorosłych, kierownikiem był Henryk Sieńkowski.
4. 1 XI 1961r. otwarto Szkołę Przysposobienia Rolniczego dla młodzieży po ukończeniu klasy VII, kierownikiem był Henryk Sieńkowski.
5. W roku szkolnym 1960/61 naukę religii przeniesiono do punktu katechetycznego.
6. W roku szkolnym 1963/64 zainstalowano w szkole telewizor.
7. 1965/66 nowy system oświatowy wprowadził do szkoły podstawowej klasę VIII.
8. 1965/66 szkoła posiadała własny aparat filmowy 16 mm, telewizor, radio, adapter z płytami, maszyny do szycia, bibliotekę szkolną liczącą 2 500 woluminów.
9. Od marca 1969r. trwała budowa Domu Nauczyciela, uroczyste oddanie Domu Nauczyciela do użytku miało miejsce 01.04.1971r.
10. 01.01.1973r. w wyniku reformy administracyjnej kraju powstała jednostka administracyjna – gmina Czermin. W tym też czasie powołano Gminnego Dyrektora Szkół mgr Władysława Krupę.
11. W IV 1973r. zapadła decyzja o rozbudowie szkoły w Czerminie.
12. W okresie 01.09.1979r. do 06.1993r. szkoła funkcjonowała jako Zbiorcza Szkoła Gminna w Czerminie, swym obwodem objęła uczniów klas VII i VIII ze szkół w Brniu Osuchowskim i Ziempniowie. Dla tych uczniów zorganizowano dowóz oraz świetlicę szkolną. Zbiorczej Szkole Gminnej podlegały dwa punkty filialne w Brniu Osuchowskim i Ziempniowie.
13. W 1996r. na placu szkolnym odbyły się dożynki gminne.
14. Od 16. 06. 1984r. rozpoczęła się rozbudowa Zbiorczej Szkoły Gminnej. W kolejnych latach oddawano do użytku :
15. 10.08.1988r. segment 8-sal i łącznik Ł-5,
16. 10.06.1989r. AKŻ (administarycyjno-kulturalno-żywieniowy) oraz pozostałe łączniki: Ł1,2,3,4,
17. 02.08.1989r. segment dla oddziału przedszkolnego (dzieci 6-letnich),
18. 15.09.1989r. segment sali gimnastycznej.

15) 30.05.1991r. odbyło się uroczyste poświęcenie całego obiektu. Uroczystość rozpoczęła Mszą Św., podczas której poświecono krzyże, które później zawieszono w klasach. Aktu poświęcenia dokonał ks. Biskup Władysław Bobowski. Uroczystość zaszczycili: Kurator Oświaty i Wychowania – mgr Jan Stanisz, v-ce kurator mgr Jan Kruk, starszy wizytator KO i W mgr Kazimierz Ogorzałek, wójt gminy inż. Jerzy Łaz.

16)18.03.1995r. odbyło się spotkanie ks. Biskupa Józefa Życińskiego z nauczycielami parafii Czermin.

17) 29.10.1995r. miało miejsce odsłonięcie pomnika Ku chwale i wdzięczności poległym żołnierzom w obronie  i za wolność Ojczyzny w czasie I i II wojny światowej ufundowanego przez Radę Sołecką i jej mieszkańców. Akt erekcyjny nałożył obowiązek opieki nad obeliskiem na uczniów Szkoły Podstawowej Czerminie.

18) 01.09.1999r. reforma szkolna likwiduje dotychczasowe 8-letnie szkoły podstawowe.W ich miejsce powstały 6-letnie szkoły podstawowe i 3-letnie gimnazja.Od tej chwili w obiekcie funkcjonują 3 niezależne jednostki oświatowe:

• Przedszkole Publiczne w Czerminie,
• Szkoła Podstawowa w Czerminie,
• Gimnazjum w Czerminie.

KIEROWNICY, DYREKTORZY:

1. 1.11.1953-12.04.1958r. po. Jemioło Jan
2. 15.04.1958-1.09.1958r. Jemioło Emilia
3. 1.09.1958-1.09.1964r. Henryk Sieńkowski
4. 1.09.1964r. – 31.08.1973r. Stanisław Ochalik
5. 01.01.1973r. powołano Gminnego Dyrektora Szkół, który od 01.09. 1973r. miał także pełnić funkcję dyrektora szkoły w Czerminie , a szkoła miała stać się Zbiorczą Szkołą Gminną. Funkcję powierzono mgr Władysławowi Krupie.
6. 01.09.1977r. Gminny Dyrektor Szkół – Franciszek Załuski
7. 01.09.1978r. Gminny Dyrektor Szkół – Franciszek Załuski

• z-ca d/s wychowawczych mgr Józefa Kardyś

• z-ca dyr. ds. Zbiorczej Szkoły Gminnej mgr Stanisława Jaworska (01.08.1979-31.07.1984)

8. Od 01.08. 1980r. mgr Piotr Jan Kurdziel objął funkcję z-cy Gminnego Dyrektora Szkół ds. Wychowawczych.

9. 01.09.1982r. mgr Piotr Jan Kurdziel objął funkcję Gminnego Dyrektora Szkół w Czerminie.

• 01.09.1982r. mgr Adam Żala objął funkcję z-cy Gminnego Dyrektora ds. Wychowawczych.01.09.1984r.

10. Dyrektorem Szkoły Podstawowej w Czerminie zostaje mgr Tamara Bąk.

11. Następuje reorganizacja: od 01.09.1987r. dyrektorem szkoły jest mgr Jolanta Choma, z-cą mgr Maria Ochab.

12. 01.09.1997r. – 31.08.1999r. dyrektorem szkoły zostaje mgr Stanisław Misiak.

13. Od 01.09.1999r. dyrektorem szkoły jest mgr Maria Ochab.

14. Od 1 września 2019r. organ prowadzący tworzy Zespół Szkolno-Przedszkolny w Czerminie z Dyrektorem Zespołu mgr Anną Opałacz, zastępcami: mgr Renatą Borowiec i mgr Bernadetą Wiącek- Szczęś.

15. Od 01.09.2020r. Dyrektorem ZS-P w Czerminie jest mgr Anna Opałacz,

• Wicedyrektorem ds. Szkoły Podstawowej w Czerminie mgr Renata Borowiec,

• Wicedyrektorem  ds. Publicznego Przedszkola w Czerminie mgr Marta Zięba.

(Informacje dotyczące ważniejszych wydarzeń oraz kierowników i dyrektorów pochodzą z zapisów kronik szkolnych, kroniki Ogniska Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz protokołów Rad Pedagogicznych Szkoły Podstawowej w Czerminie.)

                              Opracowała: Dyrektor Szkoły Podstawowej w Czerminie

                                                                                                  mgr Maria Ochab